Yaz aylarında acil servislerde sıklıkla görülüyor! Ciddi ve yaşamı tehdit eden klinik tablo: 'Ölümcül olabilir' diye uyardı!

Dr., yaz aylarında acil servislerde sıcak bitkinliğinin sık görüldüğünü söyledi. Öğretim Üyesi Erdinç Şengüldür, “İklim değişikliğinin de etkisiyle artık ülkemizin büyük bölümünde yaz ayları sıcak geçiyor. Bu da sıcak çarpmasını ciddi bir halk sağlığı sorunu haline getiriyor. Vücudumuzda ısıyla mücadele eden savunma mekanizmaları bulunmaktadır. Kan damarları ısı nedeniyle genişledikçe, özellikle cilde daha fazla kan pompalanır. Terleme bir diğer önemli savunma mekanizmasıdır. Ter buharlaştıkça ısının bir kısmı vücuttan uzaklaşır. Dış sıcaklık vücut sıcaklığını aştığında vücut ısısını dış ortama aktarmak imkansız hale gelir. Özellikle nemli iklim koşullarında buharlaşma azaldıkça terleme yoluyla ısı transferi zorlaşıyor” dedi.

“OLUMSUZ ETKİLERİ VAR”

Yüksek vücut ısısının başta beyin ve sinir dokuları olmak üzere tüm sistemlere olumsuz etki yaptığını belirten Şengüldür, şöyle konuştu: “Savunma mekanizmaları vücudu ısıdan korumakta yetersiz kaldığında ısı nedeniyle felç riski ortaya çıkıyor. Sıcak çarpması, ısıya maruz kalma sonucu gelişen, hayatı tehdit eden ciddi bir tıbbi durumdur. “Isıya maruz kalma, bilinç kaybı ve vücut sıcaklığının 40 derecenin üzerine çıkması olarak tanımlanıyor.”

Sıcak çarpmasının belirtilerini anlatan Şengüldür, şöyle konuştu: “En önemli iki bulgu bilinç kaybı ve vücut ısısının 40 derecenin üzerine çıkmasıdır. Ancak ciltte kızarıklık, çarpıntı, nefes darlığı, nefes darlığı, tansiyonda düşme görülebilir. Isıya bağlı pıhtılaşma bozuklukları nedeniyle ciltte “peteşi” ve “purpura” adı verilen lezyonlar ortaya çıkabilir. “Hastalar kişilik değişikliği, halüsinasyon, nöbet veya bilinç kaybı şikayetleriyle acil servislere başvurabiliyor” dedi.

“ISI ÇARPMASI ÜÇ YAŞ GRUPUNDA EN RİSKLİ”

Acil Tıp Anabilim Dalı Müdürü Dr. Şengüldür, şunları söyledi: “Üç yaş kabaca 4 yaş altı ve 75 yaş üstü olarak tanımlanabilir. Küçük çocuklarda ve yaşlılarda vücudun ısı yönetimi mekanizmaları henüz yeterince gelişmediğinden bu mekanizmalar eskisi kadar verimli çalışmamakta, dolayısıyla ısıya maruz kalma daha derin hale gelmektedir. Küçük çocuklarda ve yaşlılarda dehidrasyon daha az tolere edilebilir. Başta kalp hastaları olmak üzere kronik hastalıkları bulunan kişiler de diğer bir risk grubunu temsil ediyor. Sıcaklığın etkisiyle kan damarlarının genişlemesi ve kalp atış hızının artması bu kişilerde kalp krizi riskini artırıyor. Sıcaktan kendini koruyamayan akıl hastalıkları, alkolikler ve evsizler sıcak çarpması riski altındadır. Sıcak havalarda aşırı egzersiz yapan kişilerde de sıcak çarpması meydana gelir. Sıcak çarpması genç sporcularda üçüncü en yaygın ölüm nedenidir” dedi.

“ISI ÇARPMASI ÖLÜMCÜL OLABİLİR”

Sıcak çarpması hastalarının iyileşme sürecinin, ısıya maruz kalmanın şiddeti ve süresi ile orantılı olduğunu vurgulayan Dr. Şengüldür, şöyle konuştu: “Vücut ısısını düşürmeye yönelik uygulamalar sonrasında çoğu hastada klinik iyileşme görülüyor. Hastalarda elektrolit bozuklukları, kalp ritmi sorunları, böbrek yetmezliği ve karaciğer hasarı gibi sorunlar gelişebilir. Uzun süreli sıcağa maruz kalan kişilerde sıcak çarpması ölümcül olabilir” dedi.

Sıcak çarpmasına maruz kalan kişilerin öncelikle serin bir yere götürülmesi gerektiğini belirten Öğretim Üyesi Şengüldür, şöyle konuştu: “Kıyafetler çıkarılmalı ve vücut ısısı 39 derecenin altına düşürülmelidir. Vücut ısısını düşürmek için vücudunuzu suyla ıslatmanız, koltuk altı, kasık gibi kavisli bölgeleri ıslak havluyla nemlendirmeniz ve buz uygulamanız gerekir. Hastane koşullarında da soğuk suyla mide lavajı yapılabilmektedir. Sıcak çarpması hastalarına vücut ısısını düşürmek için ateş düşürücü ilaçlar verilmez, etkisizdirler. Bilinci bozuk hastaların beslenmesi veya içilmesi güvenli değildir. Solunum yollarına giren sıvı ve besinler tehlike oluşturur. Bilinçli kişilere tuzlu ayran veya su içirilebilir. Güneş çarpması şüphesi olan hastaların acil servise götürülmesi gerekiyor” dedi.

“SUSUZLUK HİSSETMESENİZ BİLE BÜYÜK MİKTARDA İÇMELİSİNİZ.”

Şengüldür, yaz günlerinde güneşin en yüksek olduğu öğle saatlerinde, sıcak çarpmasından korunmak için gölgeli alanlarda kalınması gerektiğini vurgulayarak, şöyle konuştu: “Sıcak mevsimde hafif, sentetik olmayan, ince giysiler tercih ediliyor. . Aşırı efor gerektiren işler veya sıcak havalarda performansa dayalı sporlar, sıcak çarpmasını kolaylaştıracaktır. Egzersiz yapmak için akşam saatlerine kadar beklenmesi tavsiye edilir.

Susamasanız bile bol miktarda sıvı, özellikle de su içmenizi öneririz. Sıcak günlerde günde en az 3 litre su içmek, terleme nedeniyle oluşan sıvı kaybını telafi etmek açısından önemlidir. Klimasız ortamlarda çalışanların çalışma alanlarını sık sık havalandırmasını ve su içmeyi unutmamasını öneriyoruz. Sözlerini şöyle tamamladı: “Perdelerin kapalı tutulması çalışma alanlarının daha az ısınmasına neden olacak bir diğer önlemdir.” (İHA)